Ingabe idada lingahlukaniswa njengento noma umuntu?

Isingeniso: I-Quandary of Duck Classification

Ukuhlukaniswa kwamadada kube yinkulumo-mpikiswano phakathi kwezazi zefilosofi nososayensi. Abanye baphikisa ngokuthi amadada ayizinto nje, kuyilapho abanye bewabheka njengabantu abanezici nezici zabo ezihlukile. Le nkinga inemithelela ebalulekile endleleni esiphatha ngayo amadada, kanye nezinye izilwane.

Ukuchaza Izinto kanye Nomuntu Ngamunye Kufilosofi

Kufilosofi, izinto zivame ukuchazwa njengamabhizinisi angenalwazi noma i-ejensi. Zibhekwa njengezingenzi lutho futhi zingaphansi kwamandla angaphandle. Abantu ngabanye, ngakolunye uhlangothi, babonwa njengabanolwazi lwabo siqu kanye nezinga lokuzimela. Bayakwazi ukwenza izinqumo futhi bazenzele ngokwabo.

Icala lamadada njengezinto

Labo abaphikisa ngokuthi amadada ayizinto bakhomba ukuntula kwabo ukwazi namakhono okuqonda. Baphikisa ngokuthi amadada awanawo amandla okuzazi futhi ngenxa yalokho awakufanelekeli ukucatshangelwa ngokuziphatha. Baphikisana ngokuthi, amadada angamane nje ayimishini yebhayoloji engaphansi kwemithetho ye-physics ne-biology.

Icala lamadada njengabantu ngabanye

Ngakolunye uhlangothi, labo ababheka amadada njengabantu bakhomba izindlela zabo zokuziphatha ezihlukile, ubuntu, nokusebenzelana komphakathi. Ucwaningo luye lwabonisa ukuthi amadada ayakwazi ukwakha izibopho eziqinile omunye nomunye futhi abonise amakhono okuxhumana ayinkimbinkimbi. Abanye baze baphikise ngokuthi amadada angase abe nokuhlangenwe nakho kwawo siqu, futhi kufanele aphathwe ngokufanele.

Iqhaza Lokuqaphela Ekuhlukaniseni

Umbuzo wokuhlukaniswa kwamadada ekugcineni wehlela endimeni yokwazi ekunqumeni ukubaluleka kokuziphatha. Abanye baphikisa ngokuthi izidalwa ezinolwazi kuphela ezifanele ukucatshangelwa ngokuziphatha, kuyilapho abanye bekholelwa ukuthi zonke izinto eziphilayo zifanelwe ukuhlonishwa nokucatshangelwa.

Izimiso Zokuziphatha Zokulwela Amadada

Ngisho noma umuntu ekholelwa ukuthi amadada ayizinto nje, kusekhona ukucatshangelwa kwezimiso zokuziphatha okufanele kwenziwe mayelana nokwelashwa kwawo. Ukuphathwa kahle kwezilwane kuyindaba ebalulekile emphakathini wethu, futhi kubalulekile ukucabangela umthelela wezenzo zethu kwezinye izinto eziphilayo.

Indlela Isayensi Iwabheka Ngayo Amadada

Ngokombono wesayensi, amadada ahlukaniswa njengamalungu omndeni wezinyoni i-Anatidae. Zibhekwa njengezinyoni, ezinekhono lokundiza kanye nesakhiwo esiyingqayizivele se-anatomical esizivumela ukuthi zibhukude futhi zitshuze. Nokho, lokhu kuhlukaniswa akuwuphenduli umbuzo wokuthi amadada ayizinto noma abantu ngabanye.

Indawo Yedada eMbusweni Wezilwane

Amadada angolunye nje lwezinhlobo eziningi ezilwaneni, ngalinye linezici zalo ezihlukile nokuziphatha. Ukuqonda indima yamadada ku-ecosystem enkulu kubalulekile ekugcineni izinhlobonhlobo zezinto eziphilayo kanye nokulondoloza umhlaba wethu wemvelo.

Inkimbinkimbi Yokuziphatha Kwedada

Amadada akhombisa izinhlobonhlobo zokuziphatha, kusukela emibukisweni yokuqomisana kuya ekusebenzelaneni komphakathi okuyinkimbinkimbi. Bayakwazi futhi ukuxazulula izinkinga futhi babonise izinga lobuhlakani elihlambalaza isithunzi sabo njengezidalwa ezilula.

Amadada Emasikweni Esintu Nomphakathi

Amadada abe yingxenye ebalulekile yesiko labantu amakhulu eminyaka, evela kwezobuciko, izincwadi, kanye nezinganekwane. Futhi ziwumthombo obalulekile wokudla nemali engenayo emiphakathini eminingi emhlabeni jikelele.

Ikusasa Lokuhlukaniswa Kwedada

Njengoba ukuqonda kwethu umhlaba wemvelo kukhula, kuyoba njalo nokuqonda kwethu ukuhlukaniswa kwedada. Njengoba sifunda kabanzi mayelana nobunkimbinkimbi bokuziphatha kwamadada kanye nendawo yawo ku-ecosystem, singase siphoqeleke ukuthi sicabange kabusha izincazelo zethu zamanje zezinto nabantu ngabanye.

Isiphetho: Inkinga Yedada Ixazululiwe?

Nakuba umbuzo wokuhlukaniswa kwedada ungase ungaxazululeki ngokugcwele, kubalulekile ukuthi siqhubeke nokuba nalezi zingxoxo futhi sicabangele imiphumela yezenzo zethu kwezinye izinto eziphilayo. Kungakhathaliseki ukuthi sibheka amadada njengezinto noma abantu ngabanye, kusobala ukuthi ayingxenye ebalulekile yemvelo yethu futhi afanelwe ukuhlonishwa nokucatshangelwa kwethu.

Isithombe sombhali

UDkt. Chyrle Bonk

UDkt. Chyrle Bonk, udokotela wezilwane ozinikele, uhlanganisa uthando lwakhe ngezilwane neminyaka eyishumi yolwazi ekunakekelweni kwezilwane okuxubile. Eceleni kweminikelo yakhe ezincwadini zezilwane, uphatha owakhe umhlambi wezinkomo. Uma engasebenzi, ujabulela indawo enokuthula yase-Idaho, ehlola imvelo nomyeni wakhe nezingane ezimbili. UDkt. Bonk wamtholela uDokotela weVeterinary Medicine (DVM) e-Oregon State University ngo-2010 futhi wabelana ngobuchule bakhe ngokubhalela amawebhusayithi ezilwane kanye nomagazini.

Shiya amazwana