Selelekela: Sehlopha sa Maoto a Liphoofolo
Tsela eo liphoofolo li tsamaeang le ho matha ka eona e itšetlehile haholo ka sebōpeho sa maoto a tsona. Bo-rasaense ba qapile mokhoa oa ho arola liphoofolo ka lihlopha tse tharo tse kholo ho latela kamoo li arolang boima ba tsona holim'a maoto a tsona: digitigrade, unguligrade, le plantigrade. Sistimi ena e re thusa ho utloisisa biomechanics ea motsamao oa liphoofolo mme e ka fana ka leseli mabapi le ho iphetola ha mefuta e fapaneng.
Digitigrade ke Eng?
Liphoofolo tsa Digitigrade li tsamaea ka menoana ea tsona, li phahamisitse serethe le maqaqailana fatše. Sena se lumella lebelo le matla le ho feta, empa hape se beha khatello e eketsehileng masapong le li-tendon tsa leoto. Mehlala ea liphoofolo tsa digitigrade e kenyelletsa likatse, lintja le linonyana tse ling.
Sebopeho sa Leoto la Kolobe
Leoto la kolobe le entsoe ka likarolo tse peli tse kholo: tlhako le monyo. Khōla ke sekoahelo se teteaneng, se thata se sireletsang masapo le lisele tse bonolo tsa leoto. Monyo ke didijiti e nyane, e sa sebetseng e sa ameng fatše. Likolobe li na le menoana e mene leotong ka leng, empa ke e ’meli feela ea menoana ena e hlileng e kopanang le fatše.
Na Kolobe e Tsamaea ka menoana ea maoto kapa liatla tsa eona?
Hangata likolobe li nkoa e le li-plantigrade, ho bolelang hore li tsamaea ka bohato ba maoto joaloka batho. Leha ho le joalo, sena ha sea nepahala ka ho feletseng. Ha e le hantle, likolobe li tsamaea ka lintlha tsa menoana ea tsona, 'me monyo o sebetsa e le ntlha ea bohlano ea ho kopana le fatše. Sena se etsa hore li be haufi le liphoofolo tsa digitigrade ho feta ho limela tsa limela.
Unguligrade: Mokhoa oa ho Tsamaea oa Liphoofolo Tse Hooved
Liphoofolo tse sa tsitsang li tsamaea holim'a lintlha tsa menoana ea tsona, empa li fetohile ho ikamahanya le maemo ho tsejoang e le tlhako. Khōla ke mohaho o teteaneng, o nang le keratinized o sireletsang masapo a menoana le ho aba boima ba phoofolo sebakeng se seholoanyane. Mehlala ea liphoofolo tse sa hloekang li kenyelletsa lipere, likhomo le likhama.
Ho Bapisa Maoto a Kolobe le Liphoofolo Tse Hooved
Le hoja likolobe li arolelana litšobotsi tse ling le liphoofolo tse sa tsitsang, maoto a tsona ha se litlhako tsa 'nete. Likolobe li na le sekoahelo se bonolo, se tenyetsehang holim'a menoana ea tsona, e leng se lumellang hore li tšoare fatše ka katleho. Li boetse li na le phoka, e leng sieo liphoofolong tse ngata tse nang le tlhako.
Ho thoe'ng ka Plantigrade?
Liphoofolo tsa Plantigrade li tsamaea ka bohato ba maoto a tsona, leoto lohle le kopana le fatše. Ena ke mokhoa oa ho tsamaea oa batho, hammoho le litšoene le litoeba.
Ke Mofuta Ofe o Lokelang Kolobe Haholoanyane?
Ho ipapisitsoe le sebopeho le motsamao oa maoto a tsona, likolobe li na le tekheniki ea digitigrade. Leha ho le joalo, sebōpeho sa maoto a tsona se batla se ikhetha ’me ha se kenelle ka makhethe har’a lihlopha tsena tse tharo. Bo-rasaense ba bang ba hlahisitse sehlopha se secha ka ho khetheha bakeng sa likolobe le liphoofolo tse ling tse nang le libopeho tse tšoanang tsa maoto.
Ke Hobane'ng ha e le Habohlokoa?
Ho utloisisa karohano ea maoto a liphoofolo ho ka re thusa ho utloisisa hamolemo mefuta-futa ea lintho tse phelang polaneteng ea rōna. E ka boela ea ba le lits'ebetso tse sebetsang mafapheng a joalo ka bongaka ba bongaka ba liphoofolo le lipatlisiso tsa biomechanics.
Qetello: Lefatše le Hlollang la Maoto a Liphoofolo
Sebopeho le motsamao oa maoto a liphoofolo li rarahane ebile lia fapana, 'me mokhoa oa ho arola oo re o sebelisang ho a hlalosa o bonahatsa ho rarahana hona. Le hoja likolobe li ka 'na tsa se ke tsa kena ka makhethe sehlopheng leha e le sefe se le seng, sebōpeho sa tsona se ikhethang sa maoto ke bopaki ba mefuta-futa e tsotehang ea bophelo lefatšeng la rona.
Litšupiso le ho Bala ho Tsoela Pele
- "Motsamao oa Liphoofolo." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica, Inc., n.d. Web. La 22 Mmesa 2021.
- "Anatomy ea Leoto la Kolobe." Tsohle Ka Likolobe. N.p., n.d. Web. La 22 Mmesa 2021.
- "Tlhaloso ea Maoto a Liphoofolo." Lifaele Tsa Liphoofolo. N.p., n.d. Web. La 22 Mmesa 2021.
Kakaretso ea mantsoe
- Digitigrade: Phoofolo e tsamayang ka menoana ya maoto.
- Unguligrade: Phoofolo e tsamayang ka ntlha ya menwana ya maoto mme e fetotse tlhako.
- Plantigrade: Phoofolo e tsamayang ka bohato ba maoto.
- Hoof: Sekoaelo se setenya, se keratinized holim'a marapo a menoana ea liphoofolo tse ruruhileng.
- Dewclaw: Dijiti e sa sebetseng e sa ameng fatshe diphoofolong tse ding.
