O le a le maualuga o le lapo'a o isumu fagafao e avanoa mo le fa'atau?

faʻatomuaga

O iole fagafao ua faʻateleina le lauiloa i le tele o tausaga, faʻafetai i o latou foliga matagofie ma uiga faʻaagafesootai. O nei manu laiti e mafai ona maua i le tele o lanu, lapopoa, ma mamanu, ma avea ai ma se soa sili mo soʻo se aiga. Ae ui i lea, atonu o loʻo mafaufau nisi tagata pe iai se tapulaʻa i le tele e mafai ona maua e nei iole. I totonu o lenei tusiga, o le a matou suʻesuʻeina le maualuga o le tele o isumu fagafao o loʻo avanoa mo le faʻatau ma mea uma e tatau ona e iloa e uiga ia latou faʻatoʻaga, meaʻai, ma popolega faʻalesoifua maloloina.

Aiga vs. Iole Vao

Aʻo leʻi suʻesuʻeina le maualuga o le tele o isumu fagafao, e taua le malamalama i le eseesega i le va o iole fale ma vao. Iole vao, e ta'ua fo'i o isumu enaena, e lapopo'a ma sili atu le fe'ai nai lo isumu a aiga. E masani ona maua i totonu o taulaga ma nu'u i tua ma e mafai ona fa'aleagaina ai fale ma fa'ato'aga. I le isi itu, o isumu o aiga, ua filifilia mo augatupulaga ina ia laiti, sili atu le toʻa, ma faigofie ona taulimaina. E mafai ona eseese le lapopoa o isumu fa'aleaiga e fa'atatau i a latou ituaiga ma fa'atupu.

Fa'atosina ma Genetics

Ole tele ole iole fagafao e fa'alagolago tele ile fa'atupuina ma fa'atupu. Pe a faaipoipo ni iole se lua, o le a maua e a latou fanau le kenera e tasi mai matua taitasi, e fuafua ai o latou uiga faaletino. E mafai e le au faifa'ato'aga ona fa'ato'a fa'atupuina iole e maua ai ni uiga fa'apitoa, e pei o le lapo'a, lanu, ma le amio. Ae ui i lea, o genetics e mafai ona le mautonu, ma e mafai ona fesuisuiai le lapoʻa o le iole e oʻo lava i totonu o le lapisi tutusa.

Fa'atosina Filifilia

Ole fa'ato'aga filifilia ose auala e fa'aogaina e faifa'ato'aga e gaosia ai isumu e iai uiga fa'apitoa. Ina ia ausia se lapopoa tele, o le a filifilia e le au faifaatoʻaga isumu e lapopoa genes ma fafaga i latou ma isi seia oʻo ina ausia le lapoʻa manaʻomia. Ae ui i lea, o le faʻatupuina mo naʻo le lapopoa e mafai ona oʻo atu ai i faʻafitauli o le soifua maloloina ma faʻapuupuu le ola. E tatau foi i le au faifaatoʻaga ona amanaʻia le soifua maloloina atoa ma uiga o le iole pe a filifilia mo le lapopoa.

Tele Tele o Iole Fagafao

Ole maualuga ole lapo'a ole iole fagafao e mafai ona fesuisuia'i e fa'atatau ile latou fa'atupu ma fa'atupu. O le ituaiga sili ona tele o isumu aiga o le Gambian pouched rat, lea e mafai ona tupu i le tolu futu le umi, e aofia ai lo latou siʻu. Ae ui i lea, o nei iole e le masani ona tausia e fai ma fagafao ona o le lapopoa ma le tausiga faʻapitoa. Ole tele ole iole fagafao ole lapopoa mai le ono i le sefulutasi inisi le umi, ma o tane e masani ona lapopoa nai lo fafine.

Tulaga mo le Fa'atosinaina o Iole

I totonu o le Iunaite Setete, o loʻo i ai faʻalapotopotoga eseese e faʻatupuina ai isumu ua faʻamautu tulaga mo le faʻatupuina o isumu. O nei fa'atonuga e fa'atonuina ai le lapo'a lelei, lanu, ma foliga fa'aletino o isumu mo fa'aaliga ma fa'amoemoega fa'atosina. Ae ui i lea, o nei tulaga e le o faʻamalosia malosi, ma o nisi faʻatoʻaga e mafai ona faʻamuamua le lapopoa nai lo le soifua maloloina atoa ma uiga.

Fa'apopoleina ole Soifua Maloloina ile Iole Lapopo'a

E ui e manaʻo nisi tagata i isumu tetele, e taua le mafaufau i o latou popolega faʻalesoifua maloloina. O isumu lapopo'a e mafai ona a'afia i le puta, fa'afitauli o le fatu, ma fa'afitauli fa'atasi. E tatau i tagata e ana fagafao ona mata'ituina a latou mea'ai ma fa'amalositino e puipuia ai nei fa'afitauli tau soifua maloloina mai le tutupu mai. E le gata i lea, atonu e mana'omia e iole lapopo'a ni fale fa'apitoa ma ni moega e fa'aoga ai lo latou lapo'a.

Manaoga Fale ma Mea'ai

O isumu fagafao, e tusa lava po o le a lo latou lapopoa, e manaʻomia se meaʻai talafeagai ma se siosiomaga e ola ai. E tatau ona latou maua se taumafataga paleni o pelleti, fualaau aina ma fualaau faisua, faapea foi ma vai fou. E le gata i lea, e tatau ona i ai se latou potu vateatea ma le tele o meataalo ma gaoioiga faʻatamaoaigaina ina ia latou fiafia ma maloloina.

Su'eina o Iole Fagafao Lapopo'a

Afai e te manaʻo e faʻatau se iole fagafao lapoʻa, e taua le faia o lau suʻesuʻega ma suʻe se faʻatoʻaga taʻutaʻua. E mafai fo'i ona e siaki fale manu i le lotoifale ma fa'alapotopotoga lavea'i mo isumu e mana'omia se fale. Ae ui i lea, ia manatua o le sailia o iole lapopoa atonu e sili atu ona faigata nai lo le sailia o iole laiti.

Tau o Iole Fagafao Lapopoa

O le tau o isumu fagafao lapopo'a e mafai ona fesuisuia'i e fa'atatau i a latou fa'atupu, kenera, ma avanoa. Atonu e sili atu le taugata o isumu lapopo'a ona o le seasea ma le tausiga fa'apitoa. E le gata i lea, o le tau o lo latou fale, meaai, ma moega e tatau ona amanaia pe a mafaufau i le tau o le umiaina o se isumu lapoa.

Tausia ma le Tausiga

O isumu fagafao, e tusa lava po o le a le tele, e manaʻomia le tausiga ma le tausiga i aso uma. E tatau i tagata ona fa'aalu le taimi e fegalegaleai ai ma a latou isumu, tu'uina atu ia i latou mea'ai talafeagai ma le si'osi'omaga ola, ma mata'ituina lo latou soifua maloloina. E le gata i lea, e tatau ona faia e iole siaki masani a fomai manu ina ia mautinoa o lo o soifua maloloina ma saoloto mai faamai.

iʻuga

I le faaiuga, o le maualuga maualuga o isumu fagafao o loʻo avanoa mo le faʻatau e mafai ona fesuisuiaʻi e faʻatatau i latou kenera, faʻatupuina, ma faʻatoʻaga. E ui o iole lapopoa atonu e manaia i nisi e ana fagafao, e taua le mafaufau i o latou popolega faʻalesoifua maloloina ma manaʻoga faʻapitoa. Po o le a lava lo latou lapopoa, o isumu fagafao e avea ma uo sili ma e mafai ona maua ai le tele o tausaga o le fiafia ma le mafutaga i latou e ona.

Ata o le tusitala

Dr. Paola Cuevas

Faatasi ai ma le sili atu ma le 18 tausaga o le poto masani i le gaosiga o meaola vai, o aʻu o se fomaʻi faʻamaʻi masani ma amio faʻapitoa i manu o le gataifale i le tausiga o tagata. O oʻu tomai e aofia ai fuafuaga faʻapitoa, felauaiga le lelei, aʻoaʻoga faʻamalosia lelei, seti faʻatinoga, ma aʻoaʻoga a le aufaigaluega. Sa ou galulue faʻatasi ma faʻalapotopotoga taʻutaʻua i le lalolagi atoa, galue i le faʻatoʻaga, pulega faʻafomaʻi, meaʻai, mamafa, ma togafitiga fesoasoani a manu. O lo'u naunau i le ola o le gataifale e una'ia ai la'u misiona e fa'alauiloa le fa'asaoina o le si'osi'omaga e ala i feso'ota'iga lautele.

Tuua se Faamatalaga