Folasaga: O le Fa'aigoaina Fiailoa o I'a Auro
O le i'a auro ose i'a fou e ta'uta'ua o le aiga kapo. Ua lauiloa i ona lanu pupula ma ona uiga iloga, e pei o lona tino lapotopoto ma apaapa uumi. Ae ui i lea, o le mea atonu e le iloa e le toʻatele o iʻa auro o loʻo faʻavasegaina o iʻa faʻamaʻi. O lenei igoa fia iloa ua faaosofia ai le fiafia o le toatele o tagata fiafia i'a, ma mafua ai ona latou mafaufau pe aisea ua taʻua ai iʻa auro.
Taxonomy ma Fa'avasegaga o I'a
O i'a o se vaega 'ese'ese o meaola vai e fa'avasegaina e fa'atatau i o latou uiga ma tala fa'asolopito. Taxonomy o le saienisi o le fa'avasegaina ma le fa'avasegaina o meaola e fa'atatau i o latou uiga fa'aletino ma le tino. E fa'avasegaina i'a i vaega 'ese'ese e fa'atatau i o latou foliga fa'apitoa, e aofia ai o latou fa'a'au'au, apa, ma una. O vaega autu e tolu o iʻa o iʻa e leai ni auvae, iʻa cartilaginous, ma iʻa ivi.
Malamalama i i'a fa'au'u
O i'a fa'ama'i, e ta'ua fo'i o actinopterygians, o se vaega o i'a ponaivi e fa'ailogaina i a latou apa, lea e lagolagoina e ivi ivi e ta'ua o ave. O nei apaapa e masani ona tutusa ma e faʻaaogaina mo le paleni, faʻamalosi, ma le faʻaogaina. O i'a fa'ama'i e fai a'e le tele o ituaiga i'a ma o lo'o maua i si'osi'omaga o vai ma'i. O se vaega eseese o i'a e amata mai i tama'i minnows se'ia o'o i manu fe'ai tetele o le sami.
O le a le mea e fai ai le i'a auro ma i'a e fai apa?
O i'a auro o lo'o fa'avasegaina o i'a fa'au'u ona o lo'o ia te i latou uiga iloga uma o lenei vaega. O i'a auro e iai 'apa'au e lagolagoina e ave ivi, e mafai ai ona latou aau ma fealua'i i le vai. E iai fo'i le auivi ivi, fuga mo le manava, ma una e puipuia ai o latou tino. O nei uiga e taatele i i'a uma e fai apa'u ma e iloga ai mai isi ituaiga i'a.
Le Anatomy o se I'a Auro
O i'a auro e iai lona tino uiga ese e tu'u-ese'ese ai i latou mai isi i'a. E lapotopoto o latou tino, e le masani ai mo i'a. O a latou apaapa uumi e lagolagoina e ave ponaivi, ma e iai a latou pea paʻu po o totoga lagona e latalata i o latou gutu. O i'a auro e iai fo'i mata fa'aola o lo'o fa'atulaga i itu o latou ulu, e maua ai le va'aiga mata'utia.
Le Evolution of Ray-finned Fish
Ray-finned fish e umi lona talafaasolopito o le evolusione, e amata mai i le amataga o Paleozoic era. Ua latou fa'a'ese'ese ma fa'afetaui i le tele o si'osi'omaga ma niches ecological. O nisi ua fa'atupuina fa'apitoa fa'apitoa e pei o totoga eletise, bioluminescence, ma fa'ailoga. O le fa'atupuina o i'a fa'a'apa'au ua tele sona sao i le olaola o meaola eseese o le vai.
Taua ole I'a fa'a'au'au ile Fa'ato'aga
O i'a fa'a'apa'u ose ose vaega taua ole fa'afaifa'ato'aga, fa'ato'aga o meaola vai mo mea'ai ma isi oloa. O le tele o ituaiga o i'a fai'apa, e pei o samani, i'a, ma tilapia, o lo'o totō fa'apisinisi mo a latou aano. E fa'aaogaina fo'i i su'esu'ega fa'asaienisi ma fagafao. E taua tele le sao o i'a fa'au'u i le fa'atumauina o le paleni fa'anatura o le fa'anatura o le vai.
Fa'afefea ona Fa'ailoaina se I'a Fa'au'u
O le fa'ailoaina o se i'a fai'apa e mafai ona faigata ona e matua 'ese'ese. Ae ui i lea, o loʻo i ai ni uiga masani e mafai ona fesoasoani ia te oe e iloa ai i latou mai isi ituaiga iʻa. O i'a fa'a'apa'u e iai 'apa'au e lagolagoina e ave ivi, ma e iai fo'i ivi. E iai fo'i a latou fuga mo le manava ma una e puipuia ai o latou tino.
Uiga Tulaga o I'a Auro e pei o I'a fa'au'u
O i'a auro e tele ona uiga fa'apitoa e tu'ufa'atasia ai i'a mai isi i'a fa'au'u. O latou tino lapotopoto ma apaapa uumi e faigofie ai ona iloa. E iai fo'i a latou pa'u po'o totoga fa'alogo e lata ane i o latou gutu ma mata fa'aoso e maua ai le va'ai mamao. E lauiloa foi i'a auro mo o latou lanu susulu, o se taunuuga o le filifilia o le fausiaina.
O manatu sese masani e uiga i Ray-finned Fish
E tele manatu sese e uiga i i'a fai'ai, e pei o le talitonuga e laiti uma ma faatauvaa. O le mea moni lava, o i'a fa'au'u ave e fai a'e ai le tele o ituaiga i'a ma e amata mai i tama'i minnows se'ia o'o i manu fe'ai tetele o le sami. O le isi manatu sese masani e faapea o i'a uma e fai apa'u e mafai ona 'aina. E ui o le tele o ituaiga o i'a fai'apa e totōina mo a latou aano, o nisi e 'ona ma e ono afaina pe a 'aina.
Fa'ai'uga: Le Matafaioi a Ray-finned Fish i le Natura
O i'a fa'a'apa'u ose ose vaega taua o le fa'anatura o le vai ma e iai sona sao taua i le fa'atumauina o lo latou paleni. O i latou o se vaega eseese o iʻa ua faʻafetaui i le tele o siʻosiʻomaga ma niches ecological. I'a auro, aemaise lava, o se ituaiga lauiloa ma tulaga ese o i'a fa'au'u fa'au'u ua pu'eina mafaufauga o tagata fiafia i'a i le lalolagi atoa. A'o tatou fa'aauau pea ona su'esu'e ma su'esu'e le lalolagi fa'anatura, e taua tele le iloa o le taua o i'a fa'a'apa'au ma le taua tele o lo'o latou faia i le olaola o le tatou paneta.
Fa'asinoga ma Faitauga Faaopoopo
- Nelson, J. S. (2006). I'a o le Lalolagi. John Wiley & Atalii.
- Froese, R., & Pauly, D. (Eds.). (2021). FishBase. Lomiga faaeletonika a le lalolagi lautele. http://www.fishbase.org
- Goldfish Society of America. (2021). I'a auro. https://www.goldfishsocietyofamerica.org/goldfish/
- Faiga Fa'ato'aga Fou. (2021). Le Taua o le Malamalama i Taxonomy I'a. https://www.aquacultureinnovation.com/blog/the-importance-of-understanding-fish-taxonomy
