ဘယ်အင်းဆက်တွေက လူ့ဆံပင်မှာ ဥဥနိုင်စွမ်းရှိလဲ။

နိဒါန်း- ဆံပင်တွင် ဥဥသော အင်းဆက်များ

အင်းဆက်ပိုးမွှားများသည် လူသားများအတွက် ပြဿနာဖြစ်စေသည်ဟု ဟိုးအရင်ကတည်းက သိခဲ့ကြသည်။ အချို့အင်းဆက်များသည် အန္တရာယ်မရှိသော်လည်း အခြားအင်းဆက်များသည် မသက်မသာဖြစ်စေပြီး ကျန်းမာရေးပြဿနာများပင်ဖြစ်စေနိုင်သည်။ အင်းဆက်ပိုးမွှားတွေကြောင့် ဖြစ်တတ်တဲ့ ပြဿနာတွေထဲက တစ်ခုကတော့ လူ့ဆံပင်ကို ပိုးဝင်ခြင်းပါပဲ။ ပိုးမွှား အမျိုးအစားများစွာသည် လူ့ဆံပင်တွင် ဥများကို ဥပေးနိုင်စွမ်းရှိပြီး ထိန်းချုပ်ရန် ခက်ခဲသော ပိုးမွှားများကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်။

Lice: အဖြစ်များသောဆံပင်ကပ်ပါးကောင်

ခြများသည် လူ့ဆံပင်ကို ပိုးဝင်သည့် အဖြစ်များဆုံး အင်းဆက်ဖြစ်သည်။ ဤသေးငယ်သော အတောင်ပံမရှိသော ကပ်ပါးကောင်များသည် လူ၏သွေးကို ကျက်စားပြီး ဦးရေပြားယားယံခြင်း၊ နီခြင်းနှင့် ယားယံခြင်းတို့ကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။ ကြွက်များသည် ၎င်းတို့၏ ဥများကို ဦးရေပြားနှင့် နီးကပ်စွာ ပေါက်ဖွားပြီး အရွယ်ရောက်ပြီးသူအဖြစ်သို့ ကြီးထွားစေသည့် နို့ဥများဟု လူသိများသည်။ ကျောင်းနေအရွယ်ကလေးများတွင် ခြပိုးပေါက်ခြင်းသည် အဖြစ်များသော်လည်း အသက်အရွယ် သို့မဟုတ် တစ်ကိုယ်ရေသန့်ရှင်းမှုအလေ့အထသည် မည်သူမဆို ထိခိုက်နိုင်သည်။ ပိုးရှိသူနှင့် နီးကပ်စွာ ထိတွေ့ခြင်း၊ ဆံပင်စုတ်တံများ မျှဝေခြင်း၊ သို့မဟုတ် ကြွက်များနှင့် ထိတွေ့မိသော အ၀တ်အစား သို့မဟုတ် ဦးထုပ်များ ၀တ်ဆင်ခြင်းဖြင့် ပိုးများ အလွယ်တကူ ကူးစက်နိုင်သည်။

ကြွက်အမျိုးအစားများနှင့် ၎င်းတို့၏ ဘဝသံသရာ

လူကို ပိုးမွှားပေါက်နိုင်သော ကြွက်အမျိုးအစား သုံးမျိုးရှိသည်- ဦးခေါင်း၊ ခြကောင်နှင့် ဆီးစပ်ကြွက်များ။ ဦးရေပြားနှင့် ဆံကေသာများတွင် အဖြစ်များဆုံးဖြစ်ပြီး ခေါင်းကိုက်ခြင်းမှာ အဖြစ်အများဆုံးဖြစ်သည်။ တစ်ဖက်တွင် ခြကောင်များသည် အဝတ်အစားတွင် နေထိုင်ကြပြီး အစာကျွေးရန်အတွက် အရေပြားသို့သာ ရွေ့လျားကြသည်။ ကဏန်းဟုလည်း လူသိများသော အမြှေးပါးများသည် ဆီးခုံအမွှေးအမျှင်များတွင် တွေ့ရပြီး ခန္ဓာကိုယ်၏ အခြားနေရာများကို ကြမ်းတမ်းသော အမွေးများဖြင့်လည်း ကူးစက်နိုင်သည်။ ခြင်္သေ့များသည် ရက်ပေါင်း 30 ၏ သက်တမ်းလည်ပတ်မှုရှိပြီး ၎င်းတို့သည် ဥ၊ nymph နှင့် အရွယ်ရောက်ပြီးသော အဆင့်သုံးဆင့်ဖြင့် ဖြတ်သန်းကြသည်။ ဥများသည် 7-10 ရက်အတွင်း အကောင်ပေါက်ပြီး 9-12 ရက်အတွင်း အရွယ်ရောက်ပြီးသူအဖြစ်သို့ ရင့်ကျက်သည်။ ကျားများသည် တစ်ရက်လျှင် ဥ ၁၀ ဥအထိ ဥပေးခြင်းဖြင့် မြန်မြန်မျိုးပွားနိုင်သည်။

ဆံပင်တွင် ခြင်များဝင်ရောက်ခြင်း၏ လက္ခဏာများ

ခြများ ပိုးဝင်ခြင်း၏ အဖြစ်အများဆုံး လက္ခဏာများမှာ ပြင်းထန်စွာ ယားယံခြင်း၊ ဦးရေပြား နီမြန်းခြင်း နှင့် ဦးရေပြားနှင့် နီးစပ်သော ဆံပင်ရိုးများ တွင် ကပ်နေသော အဖြူရောင် သို့မဟုတ် အဝါရောင် ဥလေးများ (nits) များ ပါဝင်သည်။ အရွယ်ရောက်ပြီးသော ခြများကို အထူးသဖြင့် နားရွက်အနောက် သို့မဟုတ် လည်ပင်းလည်ပင်းတို့တွင်လည်း မြင်နိုင်သည်။ ကုတ်ခြစ်ခြင်းသည် ဆင့်ပွားကူးစက်မှုဆီသို့ ဦးတည်နိုင်ပြီး ပြင်းထန်သောအခြေအနေများတွင် lymph nodes များ ရောင်ရမ်းလာနိုင်သည်။ တစ်ကိုယ်ရေသန့်ရှင်းမှု အလေ့အထကြောင့် ခြများ ပိုးမွှားများ ပေါက်ပွားခြင်းမှာ မည်သူမဆို ဖြစ်ပွားနိုင်သည်ကို သတိပြုရန် အရေးကြီးပါသည်။

ပိုးမွှားပေါက်ခြင်းကို ဘယ်လိုကုသမလဲ။

ခေါင်းလျှော်ရည်၊ mousses နှင့် ကြွက်များနှင့် ၎င်းတို့၏ဥများကို သတ်ပေးသည့် လိမ်းဆေးများ အပါအဝင် ကြွက်များ ပိုးဝင်ခြင်းအတွက် ထိရောက်သော ထိရောက်သော ကုသမှုများစွာကို ကောင်တာမှဖြတ်၍ ဆေးညွှန်းကုသမှုများ ရှိပါသည်။ ဤကုထုံးများကို ညွှန်ကြားထားသည့်အတိုင်း အသုံးပြုသင့်ပြီး ခြများနှင့် အညစ်အကြေးများအားလုံးကို ဖယ်ရှားကြောင်း သေချာစေရန် အချိန်အတိုင်းအတာတစ်ခုအကြာတွင် ထပ်ခါတလဲလဲ လိုအပ်နိုင်ပါသည်။ အိပ်ယာ၊ အဝတ်အစား၊ ပိုးနဲ့ ထိတွေ့မိတဲ့ ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ ပစ္စည်းတွေအားလုံးကို လျှော်ဖို့လည်း အရေးကြီးတယ်။ ဤကုသမှုများကို ပြင်းထန်သော သန့်ရှင်းရေးအလေ့အကျင့်များနှင့် ပေါင်းစပ်ခြင်းဖြင့် ပြန်လည်ကူးစက်ခြင်းမှ ကာကွယ်နိုင်ပါသည်။

လှေးများ : အခြား အမွှေးအမျှင် ကပ်ပါးကောင်

လှေးများသည် လူ၏ဆံပင်ကို ပိုးဝင်နိုင်သော အခြားအင်းဆက်တစ်မျိုးဖြစ်သည်။ လှေးများသည် အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်များနှင့် ပိုမိုဆက်စပ်မှုရှိသော်လည်း၊ ၎င်းတို့သည် လူကိုကိုက်ကာ လူ့ဆံပင်တွင် ဥများဥနိုင်သည်။ ခွေးလှေးကိုက်ခြင်းကြောင့် နီမြန်းခြင်း၊ ယားယံခြင်းနှင့် ရောင်ရမ်းခြင်းတို့ကို ဖြစ်စေနိုင်ပြီး အချို့ကိစ္စများတွင် ဓါတ်မတည့်မှု ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သည်။ ခွေးလှေးများသည် ပေပေါင်းများစွာအထိ ခုန်တက်နိုင်ပြီး ရောဂါပိုးရှိသော အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်များ သို့မဟုတ် ပတ်ဝန်းကျင်နှင့် ထိတွေ့ခြင်းဖြင့် အလွယ်တကူ ကူးစက်နိုင်သည်။

ခွေးလှေးကိုက်ခြင်း နှင့် လူများတွင် ရောဂါလက္ခဏာများ

လူများတွင် လှေးကိုက်ခြင်းသည် များသောအားဖြင့် အရေပြားပေါ်တွင် သေးငယ်ပြီး အနီရောင်အဖုအထစ်များအဖြစ် မကြာခဏဆိုသလို ပြွတ် သို့မဟုတ် မျဉ်းကြောင်းများ ပေါ်လာသည်။ ခြေဖဝါးနဲ့ ခြေချင်းဝတ်တွေမှာ အဖြစ်များပေမယ့် ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ ဘယ်နေရာမှာမဆို ဖြစ်ပွားနိုင်ပါတယ်။ အကိုက်ခံရခြင်းအပြင်၊ လူတွင် ခွေးလှေးပိုးဝင်ရောက်ခြင်း၏ လက္ခဏာများမှာ ပြင်းထန်စွာ ယားယံခြင်း၊ အဖုအပိန့်များထွက်ခြင်းနှင့် အင်ပျဉ်ထခြင်းတို့ ပါဝင်သည်။ လှေးများသည် အူရောင်ငန်းဖျားနှင့် ကြောင်ခြစ်ရာအဖျားကဲ့သို့သော ရောဂါများကိုလည်း ကူးစက်နိုင်သည်။

လူတွေရဲ့ဆံပင်မှာ လှေးတွေက ဥဥတယ်။

အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်များ သို့မဟုတ် လူသားများ အချိန်များစွာ သုံးစွဲသည့်နေရာများတွင် လှေးများသည် ၎င်းတို့၏ဥများဥကြသည်။ အိပ်ယာများ၊ ပရိဘောဂများနှင့် ကော်ဇောများ ပါဝင်နိုင်သော်လည်း ၎င်းတို့သည် လူ့ဆံပင်တွင် ၎င်းတို့၏ ဥများကို ဥထားနိုင်သည်။ ခွေးလှေးဥများသည် သေးငယ်ပြီး အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်များမှ လူ သို့မဟုတ် အခြားမျက်နှာပြင်များသို့ အလွယ်တကူ ရွှေ့ပြောင်းနိုင်သည်။ ဥများအကောင်ပေါက်ပြီးသည်နှင့် သားလောင်းများသည် အော်ဂဲနစ်ဒြပ်စင်များပေါ်တွင် ကျက်စားပြီး နှစ်ပတ်အတွင်း အရွယ်ရောက်ပြီးသော ခွေးများအဖြစ်သို့ ကြီးထွားလာနိုင်သည်။

ဆံပင်တွင် ပိုးမွှားများဝင်ရောက်ခြင်းမှ ကာကွယ်ပေးခြင်း။

လူ၏ဆံပင်တွင် လှေးပိုးမွှားများကို ကာကွယ်ရန် အကောင်းဆုံးနည်းလမ်းမှာ အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်များကို ခွေးလှေးယားယံဆေးဖြင့် ကုသပြီး အိပ်ယာနှင့် အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်များ အချိန်ဖြုန်းသည့် အခြားနေရာများကို ထားပါ။ ကော်ဇောများနှင့် ပရိဘောဂများကို ဖုန်စုပ်ခြင်းသည် လှေးများနှင့် ၎င်းတို့၏ ဥများကို ဖယ်ရှားရန် ကူညီပေးပါသည်။ ထို့အပြင် ရောဂါပိုးရှိသော အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်များ သို့မဟုတ် ပတ်ဝန်းကျင်နှင့် ထိတွေ့ခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်ရန် အရေးကြီးပါသည်။

ဆံပင်မှာ ဥဥတဲ့ တခြား အင်းဆက်တွေ

ကြွက်များနှင့် ခွေးလှေးများအပြင်၊ လူ့ဆံပင်တွင် ဥများ ဥဥနိုင်သည့် အခြားအင်းဆက်များစွာ ရှိသေးသည်။ ၎င်းတို့တွင် ကြမ်းပိုးများ၊ ပိုးမွှားများနှင့် မှက်များ ပါ၀င်ပြီး အားလုံးမှာ မသက်မသာဖြစ်စေပြီး ကျန်းမာရေးပြဿနာများဖြစ်စေနိုင်သည်။ ဥပမာအားဖြင့် ကြမ်းပိုးများသည် လူ၏သွေးကို ကျက်စေပြီး ယားယံခြင်း၊ ရောင်ရမ်းခြင်းနှင့် ရောဂါပိုးဝင်ခြင်းတို့ကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။ မှက်များသည် Lyme ရောဂါကဲ့သို့သော ရောဂါများကို ကူးစက်နိုင်သော်လည်း ပိုးများသည် အရေပြားယားယံခြင်းနှင့် ဝဲနာများကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။

နိဂုံးချုပ်- အင်းဆက်ပိုးမွှားဝင်ရောက်ခြင်းမှ ဆံပင်ကို ကာကွယ်ပေးခြင်း။

လူ၏ဆံပင်တွင် အင်းဆက်ပိုးမွှားဝင်ရောက်ခြင်းသည် မသက်မသာဖြစ်စေနိုင်ပြီး အန္တရာယ်ပင်ဖြစ်စေနိုင်သည်။ တစ်ကိုယ်ရေသန့်ရှင်းမှု အလေ့အကျင့်ကောင်းများ လေ့ကျင့်ခြင်း၊ အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်များကို ခွေးများနှင့် အခြားကပ်ပါးပိုးများ ကုသရန် စောင့်ရှောက်ခြင်းနှင့် ရောဂါပိုးရှိသော ပတ်ဝန်းကျင်နှင့် ထိတွေ့ခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်ခြင်းဖြင့် အဆိုပါ ပိုးမွှားများကို တားဆီးရန် အရေးကြီးပါသည်။ ပိုးမွှားများ ကျရောက်သောအခါ၊ အရောင်းဆိုင် သို့မဟုတ် ဆေးညွှန်းဖြင့် ကုသခြင်းများသည် ပိုးမွှားများကို ဖယ်ရှားပေးပြီး ပြန်ဖြစ်ခြင်းမှ ကာကွယ်ရန် ထိရောက်မှု ရှိနိုင်ပါသည်။

ကိုးကားချက်များ- ဆံပင်ကပ်ပါးပိုးများဆိုင်ရာ သိပ္ပံနည်းကျ အရင်းအမြစ်များ

• Mayo ဆေးခန်း။ (၂၀၂၀)။ ခေါင်းကိုက်ခြင်း- ခြုံငုံသုံးသပ်ချက်။ https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/head-lice/symptoms-causes/syc-2020
• ရောဂါထိန်းချုပ်ရေးနှင့် ကာကွယ်ရေးဌာနများ။ (၂၀၂၁)။ ခြင်များ။ https://www.cdc.gov/lice/index.html
• ဟားဗတ် ကျန်းမာရေး ထုတ်ဝေရေး။ (၂၀၂၀)။ ကြမ်းပိုး။ https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/bed-bugs
• MedlinePlus။ (၂၀၂၁)။ လှေးများ။ https://medlineplus.gov/ency/article/2021.htm
• American Academy of Dermatology Association။ (၂၀၂၀)။ ဗောက်များ။ https://www.aad.org/public/diseases/contagious-skin-diseases/scabies