Giriş: Köhnə sual
Əsrlərdir ki, qane yaşamaq, yoxsa müdrik həyat sürmək daha yaxşıdır sualı müzakirə olunur. Siz ləzzətli və rahat bir həyat yaşayan, razı donuz olmağımı, yoxsa müdriklik və biliklə yaşayan bədbəxt Sokrat olmağımı üstün tutursunuz? Bu sual göründüyü qədər sadə deyil, çünki hər iki həyat tərzinin öz üstünlükləri və mənfi cəhətləri var.
İki fəlsəfənin nağılı
Məmnun donuzla bədbəxt Sokrat arasındakı mübahisə iki əks fəlsəfi inancı təmsil edir: hedonizm və stoisizm. Hedonizm həzz və xoşbəxtliyin həyatın son məqsədləri olduğuna inamdır, stoisizm isə müdriklik və fəzilətin son hədəflər olduğuna inamdır. Bu iki inanc əsrlər boyu filosoflar tərəfindən müzakirə olunub və hər ikisinin güclü və zəif tərəfləri var.
Məmnun Donuz: Zövqlü Həyat
Məmnun bir donuz həyatı yaşamaq hər şeydən əvvəl həzz və rahatlıq axtarmaq deməkdir. Bu həyat tərzi yemək, içki və digər zövqlərə meyilli olmaq və narahatlıq və ya ağrıya səbəb olan hər şeydən qaçmaq ilə xarakterizə olunur. Məmnun donuz xoşbəxt və məmnundur, lakin onların xoşbəxtliyi keçici və xarici amillərdən asılıdır.
Bədbəxt Sokrat: Müdriklik Həyatı
Bədbəxt Sokratın həyatını yaşamaq hər şeydən üstün müdriklik və biliyə can atmaq deməkdir. Bu həyat tərzi özünə intizam, özünü əks etdirmək və şəxsi inkişafa diqqət yetirməklə xarakterizə olunur. Bədbəxt Sokrat ənənəvi mənada xoşbəxt deyil, daha çox müdrikliyə can atmaq və özünü təkmilləşdirməklə özünü təmin edir.
Emosional vəziyyətlərin əhəmiyyəti
Həm razı donuz, həm də bədbəxt Sokratın fərqli emosional vəziyyətləri var. Məmnun donuz bu anda xoşbəxt və razıdır, lakin onların xoşbəxtliyi keçici və xarici amillərdən asılıdır. Bədbəxt Sokrat isə bu anda xoşbəxt olmaya bilər, lakin müdriklik və şəxsi inkişaf ardınca özünü təmin edir.
Hedonizmin Dəyəri
Hedonizmin öz üstünlükləri var. Zövq dalınca getmək və ağrıdan qaçmaq daha zövqlü bir həyata səbəb ola bilər. Məmnun donuz bu anda xoşbəxtdir və yerinə yetirilir və həyatları zövq və rahatlıqla xarakterizə olunur. Həyatda sadə ləzzətlərdən həzz almağın və indiki anda yaşamağın dəyəri var.
Hedonizmin Məhdudiyyətləri
Hedonizmin də öz məhdudiyyətləri var. Hər şeydən əvvəl həzzin arxasınca getmək, dayaz və dolmamış bir həyata gətirib çıxara bilər. Məmnun donuz bu anda xoşbəxt ola bilər, lakin onların xoşbəxtliyi keçici və xarici amillərdən asılıdır. Onlar heç vaxt həyatın daha dərin, daha mənalı aspektlərini yaşaya bilməzlər ki, onlar müdrikliyə və şəxsi inkişafa nail olurlar.
Hikmətin Xərcləri
Müdriklik və şəxsi inkişaf həyatı yaşamaq öz xərcləri ilə gəlir. Bədbəxt Sokrat ənənəvi mənada xoşbəxt olmaya bilər və onların həyatı mübarizə və özünütərbiyə ilə xarakterizə oluna bilər. Müdrikliyə və şəxsi böyüməyə can atmaq səy və fədakarlıq tələb edir və məyusluq və narazılıq hisslərinə səbəb ola bilər.
Hikmətin Faydaları
Müdriklik və şəxsi inkişafla yaşamağın da faydaları var. Bədbəxt Sokrat müdrikliyə və şəxsi inkişafa can atmaqda özünü təmin edir və onların həyatı məqsəd və məna hissi ilə xarakterizə olunur. Onlar razı donuzdan daha dərin, daha mənalı xoşbəxtlik və məmnunluq hissi yaşaya bilərlər.
Seçimlərimizdə Cəmiyyətin Rolu
Məmnun bir donuz və ya bədbəxt Sokrat həyatı yaşamaq arasında seçim vakuumda edilmir. Cəmiyyət bizim inanc və dəyərlərimizin formalaşmasında rol oynayır və etdiyimiz seçimlərə cəmiyyətimizin mədəni normaları və gözləntiləri təsir edir. Zövq dalınca getmək və ağrıdan qaçmaq üçün cəmiyyətin təzyiqi müdriklik və şəxsi inkişaf həyatı seçməyi çətinləşdirə bilər.
Nəticə: Şəxsi Qərar
Məmnun bir donuz və ya bədbəxt Sokrat həyatı yaşamaq arasında seçim şəxsi seçimdir. Hər iki həyat tərzinin öz üstünlükləri və çatışmazlıqları var və qərar son nəticədə fərdi dəyərlərə və inanclara əsaslanır. Hedonizm bu anda daha zövqlü bir həyata səbəb ola bilsə də, müdriklik və şəxsi inkişaf axtarışı uzunmüddətli perspektivdə daha dərin, daha mənalı xoşbəxtlik və məmnunluq hissi ilə nəticələnə bilər.
İstinadlar və Əlavə Oxu
- Platon tərəfindən "Cümhuriyyət"
- Markus Aurelius tərəfindən "Meditasiyalar"
- Fridrix Nitsşenin "Xeyir və Şərdən kənarda"
- Søren Kierkegaard tərəfindən "Narahatlıq Konsepti"
- Aristotelin "Nikomax etikası"
