Ị nwetụla mgbe ị na-eche ka nwamba ga-esi achọta igbe ha ọ bụrụgodị na ọ na-ezoro ya n'akụkụ ime ụlọ gị? Azịza ya dabeere n'echiche nke isi ha pụrụ iche. Nwamba nwere ikike dị egwu ịchọpụta isi ma nwee ike iburu ihe na-esi ísì ụtọ nke ụmụ mmadụ na-apụghị ịghọta.
A na-eme atụmatụ na nkezi nke nwamba na-esi ísì dị n'agbata 9 na 16 ike karịa nke mmadụ. Nke a pụtara na ha nwere ike ịchọpụta isi ndị na-esiwanye ike ma si n'ebe dị anya karịa ka anyị nwere ike. Dịka ọmụmaatụ, ebe ụmụ mmadụ nwere ike ịnụ isi ihe site n'ebe dị anya nke ihe dị ka 20 ụkwụ, pusi nwere ike ịchọpụta otu ísì ahụ site n'ihe karịrị 100 ụkwụ!
A bịa n'ihe gbasara igbe mkpofu ha, nwamba na-adabere n'ezi ịnụ ísì ha iji chọta ya ngwa ngwa. Ọbụlagodi na i buferela igbe ahụ n'akụkụ dị iche nke ụlọ ma ọ bụ zoo ya n'azụ ụzọ mechiri emechi, pusi gị ka ga-enwe ike ịchọta ya. Ha nwere ike na-ekpori ísì pụrụ iche nke mmamịrị na nsị ha, nke na-enyere ha aka ịlaghachi n'ebe ịsa ahụ ha họpụtara.
Ma olee ebe dị anya ka pusi ga-esi esi ísì igbe ya? Ọ bụ ezie na ọ na-adịgasị iche site na pusi gaa na nwamba, ụfọdụ akwụkwọ na-egosi na nwamba nwere ike ịchọpụta ísì nke igbe ha si n'ebe dị anya ruo otu maịl! Nke a dị ịrịba ama n'ezie ma na-egosi kpọmkwem otú mmetụta isi ha si dị mkpa ná ndụ ha kwa ụbọchị.
Ịghọta ihe isi ísì nke Cat
Mmetụta isi nke nwamba dị ike nke ukwuu ma na-arụkwa ọrụ dị mkpa na ndụ ya kwa ụbọchị. Ịghọta ka imi pusi si arụ ọrụ nwere ike inye aka nye nghọta n'omume na mmasị ha.
Nwamba nwere ọdịdị ísì ọma tolitere nke ukwuu, karịa nke mmadụ. Ebe ụmụ mmadụ nwere ihe dị ka nde ise na-anabata isi na imi ha, pusi nwere ihe dị ka nde 5. Nke a na-enyere ha aka ịchọpụta isi ndị anyị na-agaghị achọpụta.
Ọdịdị anatomical nke imi pusi na-atụnyekwa ụtụ n'ụdị isi ha pụrụiche. Ha nwere akụkụ ahụ pụrụ iche a na-akpọ akụkụ ahụ Jacobson, nke dị n'elu elu ọnụ ha n'azụ ezé ihu elu. Akụkụ a na-enye nwamba aka ịhazi na nyochaa ihe na-esi ísì ụtọ n'ụzọ na-eme ka ahụmahụ ísì ísì ha sie ike.
Na mgbakwunye, mmetụta nke nwamba nwere njikọ chiri anya na ebumnobi ndụ ha dị ndụ. Ha na-eji isi ísì ha achụ nta anụ, chọpụta ihe egwu nwere ike ime, na ịgagharị gburugburu ebe obibi ha. Nwamba nwekwara ike iji ịnụ ísì ha mara ihe ndị ha maara nke ọma, dị ka igbe mkpofu ha ma ọ bụ isi mmadụ.
Mmetụta isi nke pusi abụghị naanị ike mana ọ na-enwe mmetụta nke ukwuu. Ha nwere ike ịchọpụta isi na mkpokọta dị ala karịa ihe ụmụ mmadụ nwere ike ịghọta. Mmetụta a na-akọwa ihe kpatara nwamba nwere ike imeghachi omume siri ike na ụfọdụ isi, dị ka isi nke ụfọdụ nri ma ọ bụ pheromones.
Ịghọta mmetụta nke nwamba na-esi ísì dị oké mkpa n'inye ha gburugburu ebe dị mma na nke na-eme ka ọ baa ọgaranya. Site n'ịtụle mkpa isi ísì ha, dị ka inye ha igbe dị ọcha na izere ihe ndị na-esi ísì ụtọ na-esi ísì ụtọ, anyị nwere ike ime ka ọdịmma ha dịkwuo mma.
N'ikpeazụ, mmetụta nke nwamba bụ ihe na-adọrọ mmasị ma dị mkpa nke ụwa mmetụta uche ha. Site n'ịghọta ka isi ísì ha si arụ ọrụ, anyị nwere ike nweta ekele miri emi maka ihe ndị a dị egwu ma na-egbo mkpa ha nke ọma.
Ihe Ndị Na-emetuta Ahụ Ike Nwamba
Mmetụta nke nwamba bụ ngwá ọrụ na-enweghị atụ nke ha na-adabere na ya iji mee njem gburugburu ha ma soro ndị ọzọ kparịta ụka. Ọtụtụ ihe nwere ike imetụta isi nke nwamba, gụnyere:
1. Ụdị: Ụdị nwamba dị iche iche nwere ike ịdị iche iche n'echiche nke isi ha. Dịka ọmụmaatụ, ụfọdụ ụdị, dị ka Maine Coon, ka amara na ha nwere mmetụta nke isi nke tolitere, ebe ndị ọzọ nwere ike ọ gaghị adị nro.
2. Afọ: Ahụ nwamba na-esi ísì na-adakarị ka ọ na-aka. Nwamba ochie nwere ike ọ gaghị enwe ike ịchọpụta ụfọdụ isi ma ọ bụ nwee mmetụta dị ntakịrị ma e jiri ya tụnyere nwamba ndị na-eto eto.
3. Ahụike: Nwamba ndị na-arịa ọrịa iku ume, allergies, ma ọ bụ nsogbu ahụike ndị ọzọ nwere ike inwe mmetụta nke isi. Mkpọchi ma ọ bụ mbufụt dị n'oghere imi nwere ike igbochi ikuku ikuku ma mee ka nwamba nwee ike ịnụ ísì nke ọma.
4. Neutering/Spaying: Mgbanwe nke homonụ na-eme mgbe a kpasuru nwamba ma ọ bụ na-agbapụ nwamba nwere ike imetụta mmetụta ha na-esi ísì. Nnyocha ụfọdụ na-egosi na ọ̀tụ̀tụ̀ homonụ gbanwere nwere ike imetụta ndị na-anabata isi ísì nwamba na ikike ịchọpụta ísì n'ozuzu ya.
5. Ihe Na-akpata Gburugburu Ebe Obibi: Gburugburu ebe nwamba bi na ya nwekwara ike imetụta isi ísì ha. Isi ísì siri ike, dị ka ngwaahịa ihicha ma ọ bụ ihe na-eme ka ikuku dị ọhụrụ, nwere ike imeri ma ọ bụ kpuchie isi ndị ọzọ, na-eme ka ọ na-esiri nwamba ike ịchọpụta igbe ha na-awụba n'oké osimiri ma ọ bụ isi ndị ọzọ dị nro.
6. Nri: Nri nwamba nwere ike imetụta isi ahụ ha, nke n'aka nke ya nwere ike imetụta isi ha. Ụfọdụ nri ma ọ bụ enweghị ahaghị n'ihe oriri nwere ike bute mgbanwe n'isi anụ nwamba, nwere ike imetụta ikike ha ịmata isi ísì.
Ịghọta ihe ndị a nwere ike imetụta mmetụta isi nke nwamba nwere ike inyere ndị nwe anụ ụlọ aka ịmepụta gburugburu ebe obibi na-akwado mkpa isi ísì nke enyi ha. Site n'ibelata isi ísì siri ike, inye nlekọta anụ ụlọ mgbe niile, na ịhụ na nri kwesịrị ekwesị, ndị nwe nwere ike inye aka kwado ikike nwamba ha ịnyagharị na ịkparịta ụka site na isi ísì.
Ogologo oge ole ka nwamba nwere ike isi ísì?
Nwamba nwere mmetụta na-enweghị atụ nke na-enyere ha aka ịnyagharị n'ụwa gbara ha gburugburu ma kwalite ikike ịchụ nta ha. Ọ bụ ezie na ọ na-esi ike ịmata kpọmkwem ebe nwamba ga-esi na-esi ísì, a kwenyere na ha nwere ike ịchọpụta ísì site n'ebe dị anya ruo ọtụtụ kilomita.
Imi ha na-emetụ n'ahụ nke ukwuu nwere ọtụtụ nde ndị na-anabata ihe na-esi ísì ụtọ, bụ́ ndị na-enye ha ohere ibuli ọbụna isi ísì. Nwamba nwekwara akụkụ pụrụ iche nke a na-akpọ akụkụ ahụ vomeronasal, ma ọ bụ akụkụ ahụ Jacobson, nke dị n'elu elu ọnụ ha. Akụkụ ahụ na-enyere ha aka ịchọpụta pheromones, nke bụ akara kemịkal nke anụmanụ ndị ọzọ na-ewepụta.
Otu n'ime ihe kpatara nwamba ji enwe isi ísì bụ n'ihi na ọ na-ekere òkè dị mkpa na ndụ ha. Isi na-enyere nwamba aka ịchọta nri, chọta anụ oriri, ma chọpụta ihe egwu nwere ike ime na gburugburu ebe obibi ha. Ọ na-ekerekwa òkè dị ukwuu na mmekọrịta ha na mmekọrịta ha, ebe ha na-eji akara ísì na-ekwurịta okwu na nwamba ndị ọzọ.
A bịa n’ihe gbasara igbe mkpofu, nwamba na-enwe ike ịchọpụta isi ihe mkpofu nke ha, ọbụlagodi n’ebe dị anya. Nke a bụ ya mere ọ dị mkpa iji dobe igbe ahụ dị ọcha ma dị ọhụrụ, n'ihi na nwamba nwere ike igbochi iji igbe ruru unyi.
N'ikpeazụ, nwamba nwere mmetụta dị egwu nke na-enye ha ohere ịchọpụta isi site na ọtụtụ kilomita. Echiche ha na-esi ísì bụ ngwá ọrụ dị ike nke na-enyere ha aka ịgagharị gburugburu ha, chọta nri, na ịkparịta ụka na nwamba ndị ọzọ.
Tụnyere isi nwamba na mmadụ
Isi ísì nke nwamba dị nnọọ elu karịa nke mmadụ. Nwamba nwere usoro isi ísì topepe emepe nke ukwuu, yana ihe dị ka nde 200 ndị na-anabata ihe na-esi ísì ụtọ n'imi ha, ma e jiri ya tụnyere naanị nde 5 ndị na-anabata isi ísì dị na imi mmadụ. Nke a pụtara na nwamba nwere nnukwu isi ísì ha nwere ike ịchọpụta ma hazie ya.
Na mgbakwunye na inwekwu ndị na-anabata ihe na-esi ísì ụtọ, nwamba nwekwara akụkụ pụrụ iche nke ụbụrụ ha bụ nke a raara nye nhazi isi. Akụkụ a nke ụbụrụ ha, nke a na-akpọ bọlbụ olfactory, dị nnọọ ukwuu na nwamba karịa mmadụ. Ọ na-enye ha ohere inyocha nke ọma na ịkọwa isi ísì ha na-ezute.
Ọzọkwa, nwamba nwere isi ísì pụrụ iche nke na-enye ha ohere ịchọpụta pheromones na akara kemịkal ndị ọzọ nke ụmụ mmadụ na-apụghị ịghọta. Ihe mgbaàmà kemịkalụ ndị a na-ekere òkè dị mkpa na nzikọrịta ozi nwamba na akara mpaghara.
Dịka ọmụmaatụ, nwamba nwere ike ịchọta ísì ụtọ nke mmamịrị nwamba ọzọ site n'ebe dị anya ma jiri ozi a chọpụta ma ebe ahụ ọ dị mma ma ọ bụ ma ọ bụrụ na nwamba ọzọ kwuru ya.
N'ozuzu, mmetụta nke nwamba bụ ngwá ọrụ dị ike na-enweghị atụ nke na-enyere ha aka ịnyagharị n'ụwa na ikpokọta ozi dị mkpa gbasara gburugburu ha. Ọ bụ ezie na ụmụ mmadụ nwere ike ịdabere n'ọhụụ ha ma na-anụkwu ihe, ọ dị mkpa ịghọta na ịghọta ikike pụrụ iche nke mmetụta isi nke pusi.
Ike nke nwamba na-esi ísì igbe ha
Nwamba nwere mmetụta na-enweghị atụ nke isi, nke na-enye ha ohere ịchọpụta isi na isi dị iche iche nke na-adịghị ahụ mmadụ. A bịa n'ihe gbasara igbe mkpofu ha, nwamba nwere ikike pụrụiche ọ bụghị naanị ịnụ ihe mkpofu nke ha kamakwa ịmata na ịmata ọdịiche dị na ya na isi ndị ọzọ.
A kwenyere na mmetụta nke nwamba na-esi ísì dị ihe dị ka okpukpu iri na anọ ike karịa nke mmadụ. Isi ísì a dị elu na-ekere òkè dị mkpa n'ihe omume ha na-eme kwa ụbọchị, karịsịa ma a bịa n'ihe gbasara ime ụlọ ịsa ahụ ha.
Mgbe nwamba na-eji igbe mkpofu ha, ha na-ahapụ ísì pụrụ iche nke bụ ngwakọta nke mmamịrị na nsị ha. Isi ísì a nwere pheromones, nke bụ ihe kemịkal na-ezisara nwamba ndị ọzọ ozi dị iche iche, gụnyere mpaghara akara na ịchọpụta nwamba n'otu n'otu.
Site n'echiche siri ike ha na-esi ísì, nwamba nwere ike ịmata ma chọpụta ísì nke igbe ha n'ebe dị anya. Ha nwere ike ịmata ísì igbe ha na-esi ísì ụtọ na ísì ndị ọzọ dị na gburugburu ebe obibi, na-enye ha ohere ịlaghachi n'ebe ịsa ahụ ha họpụtara.
Ọzọkwa, a maara nwamba na-enwe mmasị siri ike maka ịdị ọcha, ha na-adịkwa ọkụ n'obi na-ekpuchi ihe mkpofu ha n'ime igbe. Omume a abụghị naanị ihe ebumpụta ụwa kamakwa ọ na-ejekwa ozi dị ka ụzọ isi belata isi na idobe ebe obibi ha ọcha.
Ọ dị mkpa maka ndị nwe nwamba ka ha na-edobe ịdị ọcha nke igbe ahịhịa iji nabata mmetụta nke isi nke pusi ha nwere. Nhicha mgbe niile na idobe igbe ihe mkpofu kwesịrị ekwesị nwere ike inye aka hụ na igbe ahụ ka na-adọrọ mmasị ma dị mma maka pusi iji.
N'ikpeazụ, ike nwamba nwere ịnụ isi igbe ihe mkpofu ha dị ịrịba ama, n'ihi isi ísì ha dị elu. Site n'ịmata na ịchọpụta ísìsì ha pụrụ iche, nwamba nwere ike ịchọta ngwa ngwa ma jiri igbe ha na-awụsa ihe na-eme ka ịdị ọcha na nkasi obi dị mma.
